Programma Netwerkzorg & Mentale Gezondheid

Er is veel in ontwikkeling, wat gebeurt er allemaal om ons heen en waar loop je tegenaan als je gaat innoveren in de GGZ? Hoe om te gaan met die obstakels en met energie en inspiratie door te gaan in het leren en verbeteren.

De zorg voor mensen met complexe en meervoudige vraagstukken op het gebied van mentale gezondheid krijgt steeds meer vorm in netwerken. Diverse partijen, zoals; gemeenten, huisartspraktijken, ggz-instellingen, instellingen voor beschermd wonen etc. werken nauw samen in netwerken. Waarbij de eigen regie van de client centraal staat en naasten, familie en vrienden actief betrokken worden bij de begeleiding en behandeling.

Inmiddels zijn er in Nederland een veelvoud aan projecten en ontwikkelingen in gang gezet. Denk bijvoorbeeld aan onder anderen: de verkennende gesprekken, de netwerkintake, de inzet van resourcegroepen (samenwerkgroepen), de ontwikkeling van mentale gezondheidscentra, de ontwikkeling van ecosystemen etc. etc. Deze op zich staande projecten en ontwikkelingen gaan hard en zijn soms moeilijk bij te houden. En een goed overzicht ontbreekt.

Over al deze bestaande, nieuwe en toekomstige ontwikkelingen binnen het kader van Netwerkzorg verzorgt Niels Mulder op donderdag 6 maart tijdens het congres Netwerkzorg & Mentale gezondheid in de Doelen in Rotterdam een plenaire lezing. Vragen die hierbij beantwoord worden zijn? Welke ontwikkelingen zijn gaande? Hoe verhouden deze losse ontwikkelingen zich tot elkaar en niet geheel onbelangrijk. Hoe kunnen we deze veelbelovende projecten en ontwikkelingen op het gebied van netwerkzorg nog beter met elkaar verbinden, door ontwikkelen en consolideren?

We gaan met ervaringsverhalen in op noodzakelijke verbeteringen in de GGZ gespreksvoering. We stimuleren het perspectief van het individu in al zijn belangrijke rollen binnen het gezin en de familie. We laten zien dat deze rollen mensen stimuleren en (kunnen) saboteren en bieden concrete handvatten om hierover in gesprek te gaan met gezinsleden.

In de workshop nemen we de deelnemers mee om van samenwerking die er vaak al is tussen GGZ en Sociaal domein, te werken aan de ontwikkeling van een ecosysteem mentale gezondheid. Een ecosysteem waarin de bronnen (die vaak al aanwezig zijn) stevig met elkaar verbonden zijn en zo elkaar gaan versterken. Een ecosysteem als duurzaam perspectief voor grote opgave waarvoor we in de zorg staan. Meer van wat we doen volstaat niet meer; een radicale transformatie is noodzakelijk. We nemen de regio Noord-Veluwe als casus waar het GEM gedachtegoed sinds 2022 vorm krijgt. “Wie zijn je collega’s?”, “Hoe versterk je de eigen regie van inwoners maximaal?” “Hoe ga je om met ethische dilemma’s?” en “Hoe werk je aan eigenaarschap bij bestuurders?” Over deze en andere vragen die we tegenkomen op de weg naar transformatie gaan we met de deelnemers in gesprek.

www.denieuweggz.nl
www.gezondveluwe.nl/themas/mentale-gezondheid

Hoe werk je samen als huisartsen, ggz en sociaal domein bij burgers die de huisarts wil doorsturen naar de ggz maar die ook mogelijk sociale problematiek hebben? Mentale gezondheidsnetwerken waarin deze partijen met elkaar samenwerken worden op basis van de IZA afspraken al meer praktijk. Vanuit het landelijke programma MGN wordt de werkwijze kort toegelicht.
De nadruk in de workshop ligt op de praktijk van het verkennend gesprek en wat daarna gebeurd, vanuit het centraal toeleidingspunt Arnhem/Nijmegen (Martijn Mahler en Rianne Runhaar) en andere ervaringen uit den lande vanuit o.a. het Akwa leernetwerk door Bas Dirken.

Het verkennend gesprek is een open gesprek dat aansluit bij de vraag van de burger, zijn context in beeld brengt en waarbij afspraken worden gemaakt over ondersteuning en (zelf)zorg. Die vervolgens ook in gang worden gezet. Hoe en met wie dat gesprek in de praktijk wordt gevoerd is onderwerp van gesprek.
Je gaat weg met actuele inzichten in het verkennend gesprek, hoe je dat organiseert en wat het oplevert.

www.bee-improve.nl

In 2021 zijn twaalf teams in twaalf regio’s aan de slag gegaan met het implementeren van netwerkzorg. Door implementatieonderzoek weten we inmiddels hoe dit is gegaan en wat kan helpen om implementatie van netwerkzorg in deze regio’s en landelijk verder uit te rollen. We ontwikkelden verschillende tools en activiteiten die hierbij kunnen helpen. In deze presentatie delen we inzichten uit het onderzoek en handvatten voor implementatie.

www.kenniscentrumphrenos.nl

Bij het opleidingscentrum Howie the Harp worden mensen opgeleid tot ervaringsdeskundige. In de opleiding is op verschillende manieren aandacht voor verwanten en hun rol bij het herstel en de ontwikkeling van hun naasten.
In deze workshop laten ervaringsdeskundigen (in opleiding) het belang zien van hun verwantennetwerk voor hun eigen herstel. De workshop is interactief, vanuit persoonlijke verhalen wordt het gesprek gevoerd met de deelnemers. Die gaan geïnspireerd weg met ideeën die ook in hun praktijk toepasbaar kunnen zijn.

www.pameijer.nl/

We nemen jullie mee op een rondwandeling naar buiten. De Rotterdamse straat op en gaan samen met maximaal twintig deelnemers aan het congres het centrum van Rotterdam verkennen. We prikkelen jullie zintuigen en laten jullie kort ruiken en proeven van het leven op de Rotterdamse straten, bij voorkeur d.m.v. casuïstiek, kersverse ervaringsverhalen en geslaagde herstelverhalen uit het recente verleden.

Helende gemeenschappen en netwerkzorg hebben in de visie van Zorgvrijstaat alles met elkaar te maken. Welk samenspel met professionals draagt nu bij aan helende gemeenschappen en herstel in de wijk? Daar gaan we met elkaar naar op zoek.

Zorgvrijstaat zet zich in voor een zorgzame wijk waarin bewoners eigenaarschap en zeggenschap over zorg en welzijn ervaren. Wat ooit startte met ontmoetingen en maaltijden in de wijk, liep uit op een sociaal laboratorium en plek voor zelfregie en herstel. De kracht van Zorgvrijstaat is dat zij goed zijn ingebed in de sociale netwerken in de wijk. Dat betekent dat het netwerk van mensen exponentieel groeit als zij mee gaan doen bij Zorgvrijstaat. Daarnaast werkt Zorgvrijstaat aan het versterken van gemeenschapskracht en helende gemeenschappen, en zoeken ze daarbij naar het bijpassende samenspel met de GGZ.

www.zorgvrijstaat.nl

Onderdeel van netwerkzorg is het hebben en houden van een fijne woning en het contact met je buurtgenoten. Dit vraagt samenwerking tussen wonen, welzijn en zorgpartners. Het Loket Housing in Zuid Limburg kan bogen op jarenlange succesvolle samenwerking en is hét centrale toegangsloket in Zuid-Limburg voor mensen vanaf 18 jaar met een niet standaard huisvestingsvraag in combinatie met een begeleidingsnoodzaak. Het loket bemiddelt naar een passende huurwoning of bemiddelt bij ernstige woonoverlast om uithuiszetting te voorkomen.

Alle gemeenten, zorginstellingen en woningcorporaties uit Zuid Limburg werken samen in loket Housing. Ook Welzijn wordt betrokken als mensen vereenzamen of als er een begeleidingsvraag in het sociale domein ligt.
De landelijke coalitie samenwerken ‘Wonen, welzijn en zorg’, Zo doen we dat!” ziet deze samenwerking als goed voorbeeld dat landelijk navolging verdient.

www.levantogroep.nl/loket-housing

Netwerkzorg krijgt een vervolgstap. De tijd van pionieren wordt gevolgd door stevig neerzetten met elkaar. De rol en inbreng van middenmanagement is onmisbaar. Maar hoe doe je dat goed met elkaar? Let op dit is een dubbel blok, en bestaat uit twee delen. Deze workshop is gericht op managers uit het middensegment. In deel I wordt de theorie behandeld. In deel II is er veel ruimte voor discussie en uitwisseling van ervaringen uit de eigen praktijk. Ben je manager binnen het middensegment, dan mag je deze dubbele workshop niet missen.

De netwerkintake krijgt een steeds groter bereik in Nederland. Steeds meer teams en professionals zijn getraind, er is een groeiende community met halfjaarlijkse meet-ups om ervaringen uit te wisselen, een e-learning, instap workshops, intervisie begeleiding, tweedaagse trainingen en een train de trainer. Ook lopen er verschillende wetenschappelijke onderzoeksprojecten naar de netwerkintake. Over al deze ontwikkelingen worden jullie tijdens deze lezing en tevens workshop bijgepraat.

www.umcutrecht.nl/nl/specialisme/psychiatrie

In deze presentatie wordt toegelicht hoe pus minus twintig partijen in Rotterdam zich inzetten voor netwerkzorg, met als doel het verbinden van het medische domein met het sociaal domein.
Het doel van de proeftuin netwerkzorg in Rotterdam is om het medisch en sociaal domein met elkaar te verbinden zonder belemmeringen tussen wetten en financieringsmethoden. Binnen deze proeftuin worden netwerkintakes, samenwerkgroepen (ook wel resourcegroepen genoemd) en een integrale gezinsaanpak toegepast. De kernprincipes zijn: de cliënt staat centraal, er is structurele samenwerking met het eigen netwerk en er wordt integrale zorg geboden.

www.parnassiagroep.nl

Haags Steunsysteem en de Werktafels, grote netwerkoverleggen op het gebied van participatie binnen zorg en sociaal domein. Chillen in de Steeg is onze maandelijkse uitgaansavond voor en door de doelgroep.

www.haagssteunsysteem.nl

De zorg kan anders. GROEN staat voor de powerplace voor jeugdigen en opvoeders die wat anders nodig hebben dan de reguliere hulpverlening. Waar staat het ecosysteem GROEN voor? Wat zijn de resultaten na een jaar wetenschappelijk onderzoek? Hoe ziet de eerste blauwdruk van GROEN eruit? Op deze en vele andere vragen ga ik antwoord geven. GROEN zit bomvol met professionele ervaringsdeskundigheid. Integraal samenwerken het is makkelijker dan je denkt en zo moeilijk als je het zelf maakt.

*Noot van de programmacommissie. De workshop van Dide was in 2024 volledig volgeboekt en zij is door de deelnemers uitgeroepen tot een veelbelovend talent.

www.expertisecentrumgroen.nl

Netwerkzorg krijgt een vervolgstap. De tijd van pionieren wordt gevolgd door stevig neerzetten met elkaar. De rol en inbreng van middenmanagement is onmisbaar. Maar hoe doe je dat goed met elkaar? Let op dit is een dubbel blok, en bestaat uit twee delen. Deze workshop is gericht op managers uit het middensegment. In deel I wordt de theorie behandeld. In deel II is er veel ruimte voor discussie en uitwisseling van ervaringen uit de eigen praktijk. Ben je manager binnen het middensegment, dan mag je deze dubbele workshop niet missen.

Proeftuin Netwerkzorg in de uitdagende wijk Feijenoord Rotterdam. Waarom moeilijk doen als het Samen kan?
Hoe heeft het GGZ Team netwerkzorg aangepakt op wijkniveau? Wat waren de uitdagingen, met wie werkt het team samen, wat zijn de successen en wat hebben ze geleerd? In een vogelvlucht nemen Agnes Bloem en Jeanine Siep je mee in hun ervaringen en willen mensen enthousiasmeren om hier ook mee aan de slag te gaan.

www.anteszorg.nl

Bij het Leo Kannerhuis, centrum voor autisme, wordt een pilot uitgevoerd naar werken met resourcegroepen bij jongeren met autisme. Middels een Delphi procedure worden zowel behandelaren, cliënten en resourcegroepleden gevraagd naar hun verwachtingen over wat het werken met resourcegroepen op kan leveren en waar zij belemmeringen zullen tegenkomen.

www.youz.nl/leo-kannerhuis

Ondanks de inspanningen van de laatste jaren om de jeugdhulpverlening te verbeteren, staat Zeeland in de landelijke cijfers over probleemjongeren, psychische problemen en jeugdhulp nog steeds bovenaan.

Daarom zet HerstelTalent haar ervaringsdeskundige antennes in voor een actie-onderzoek onder 60 jongeren die zoekende zijn, jeugdzorg ontvangen of buiten de boot vallen.

De onderzoekers nemen u mee hoe ze de ogenschijnlijke chaos sonderen, om bloot te leggen wat in de wisselwerking tussen Zeeuwse jongeren en de netwerken om hen heen gebeurt.

Wat leren de verhalen over struikelblokken en dynamieken over kansen om netwerkzorg rond en met de jongeren te verbeteren? Hoe wordt deze Zeeuwse impuls nu verder opgepakt?

www.vezc.nl

Karin geeft een lezing over de uitkomsten van haar promotieonderzoek netwerkintake.
De innovatiethema’s waar Karin aan werkt gaan over de inzet van data-science in de klinische psychiatrische praktijk en de inzet van nieuwe kennisbronnen als wearables en verhalen.

WachtenWaard is een thematisch groepsprogramma voor cliënten op de wachtlijst voor behandeling. Twee ervaringsdeskundigen begeleiden wekelijks één gesprekssessie en één beeldende sessie per dag, waarin gewerkt wordt aan voorbereiding op behandeling, versterking van krachten en hulpbronnen en verlichting van klachten en eenzaamheid. De gelijkwaardigheid, steun, het lotgenotencontact en samendoen, zijn samen met de inhoudelijke handvatten uit het programma, een belangrijke ondersteuning voor cliënten om de wachttijd zo goed mogelijk door te komen.
Maak tijdens de presentatie en workshop kennis met WachtenWaard en de ervaringen van cliënten, behandelaren en ervaringsdeskundigen die tot nu toe met WachtenWaard gewerkt hebben.

www.wachtenwaard.com

Samenwerken aan herstel betekent verder kijken dan alleen naar het herstelproces van de individuele cliënt. Wat als de naaste overbelast is, draagkracht en draaglast uit balans is, er veel dynamiek is in het gezin? In deze workshop wordt nader ingegaan op systemisch werken binnen het RG-model. Samen met een naaste zullen elementen uit het RG-model in interview vorm aan de deelnemers worden getoond.

www.parnassiagroep.nl
www.anteszorg.nl

Wat is antisociaal gedrag? Hoe ziet dat eruit binnen de GGZ? En hoe kan netwerkzorg bijdragen aan de behandeling en begeleiding van deze cliënten? Waar moeten we rekening mee houden? Is de resourcegroepen methode in de originele vorm een passende behandeling of moeten we wellicht wat aanpassen? Op deze en vele andere vragen ga ik antwoorden geven en in gesprek met de deelnemers.

www.ggzwnb.nl

Samenwerking over de grenzen van je eigen domein heen. Dat is het motto van netwerksamenwerking. Dus ook met familie en naasten. Waar loop je tegen aan als professional wanneer je die samenwerking zoekt? Wat hebben familie en naasten nodig? En wat heb jij te bieden? En waar liggen jouw grenzen? Samen op zoek naar familie als bondgenoot.
In deze workshop vertellen een vader van… en een cliëntervaringsdeskundige over hun ervaringen en de geleerde lessen.

We nemen jullie mee op een rondwandeling naar buiten. De Rotterdamse straat op en gaan samen met maximaal twintig deelnemers aan het congres het centrum van Rotterdam verkennen. We prikkelen jullie zintuigen en laten jullie kort ruiken en proeven van het leven op de Rotterdamse straten, bij voorkeur d.m.v. casuïstiek, kersverse ervaringsverhalen en geslaagde herstelverhalen uit het recente verleden.

Netwerkzorg implementeren vraagt om een omgeving waarbinnen mensen domeinoverstijgend kunnen leren. Wat draagt bij aan transformatief leren, hoe doen we dat binnen de proeftuin Netwerkzorg in Rotterdam en waarom is het van waarde om praktijkonderzoek en -onderwijs bij zorginnovatie te betrekken? Op deze en vele andere vragen gaan we samen antwoord geven.

www.hogeschoolrotterdam.nl

In deze workshop maak je stapsgewijs kennis met de werkwijze van Eigen Plan: Waar loop je vast? Wat zou je graag willen? En wie mag er met je meedenken? Sterker ben je samen!

www.eigen-plan.nl

Op dit moment vallen jongeren met complexe problemen nog te vaak tussen wal en schip, zeker in de periode van overgang van de jeugdhulp naar de volwassenzorg. Resourcewerken kan de verbinding en continuïteit bieden waardoor jongeren gedurende langere periode een vangnet hebben. De resourcegroep blijft met jongeren meelopen, geeft hun een informeel netwerk en blijvende positie. En leidt ertoe dat ook ondersteuningsopties van buiten de hulpverlening nadrukkelijker worden onderzocht. Samen met jongeren van het NJR gaan we in gesprek over de functie van het netwerk in herstel, de theoretische waarde van resourcewerken bij jongeren en de eerste resultaten uit praktijk en onderzoek.

www.anteszorg.nl
www.accare.nl
njr.nl/hoofdzaken

Uit de resultaten kunnen we concluderen dat de ervaren steun en structuur die de RG-methode biedt door de hulpverlener als bevorderend wordt ervaren in de behandeling. De uitdagingen lijken te liggen bij de randvoorwaarden voor het behandelproces RG, organisatorische factoren en implementatie. Hierin was tijd een belangrijk factor.
www.anteszorg.nl
www.parnassia-academie.nl

Dagelijks moeten hulpverleners kiezen wat te doen. Ze moeten belangen afwegen en deskundig oordelen over wat goede zorg is voor cliënten. Dat is geen sinecure: waar doe je goed aan in situaties van tegengestelde belangen, bij krapte in tijd of personeel, of in een moeilijk dilemma die op kunnen treden bij bv het werken met resourcegroepen.

www.parnassia.nl

Uitleg over de methode “Samen voor Herstel” en hoe deze methode is toegevoegd aan het aanbod van KR8 zodat beide methodes voor netwerkzorg en gestructureerd herstelgericht werken in groepen elkaar versterken. De regio Groningen wordt als casus gebruikt.

www.lentis.nl

Schets van de manier waarop het ACT team samenwerkt met politie in Haarlem; welke afspraken zijn er, hoe lopen de lijnen, bij wie ligt coördinatie, etc. Presentatie wordt gegeven samen met OGGZ-coördinator politie Haarlem.

www.ggzingeest.nl

In de regio Zuid Oost Utrecht experimenteren we met het gebruik van resourcegroepen bij inwoners die marginaal gehuisvest zijn (wonen in hun auto, in een tent, op de bank bij bekenden of op een recreatiepark). Samen met het Leger des Heils is deze aanpak uitgevoerd bij inmiddels meer dan vijftig cliënten.
De resultaten van dit project worden tijdens deze workshop met u gedeeld.

www.cqp.nl

Op basis van tweejarig praktijkonderzoek naar netwerkondersteuning aan mensen die dakloos zijn worden geleerde lessen voor praktijk en beleid gedeeld. Wat moeten professionals kennen en kunnen, welke randvoorwaarden zijn nodig en waarom zet je netwerkondersteuning eigenlijk in?

www.hvoquerido.nl