Landelijk F-ACT Congres 2024

Tijdens de Remmers van Veldhuizenlezing 2024 gaat Judi Mesman antwoord geven op de volgende vraag: Wie is bang voor diversiteit in inclusie? Het antwoord is bijna iedereen! Tenminste, als je het goed doet. Want werkelijke diversiteit en inclusie vergen meer van een organisatie dan de meeste slogans en beleidsplannen doen vermoeden. En dat is inderdaad een keuze.

In deze lezing geef ik een overzicht van de transculturele psychiatrie in Nederland. Hoe is de transculturele psychiatrie ontstaan? Wat is de stand van zaken? En waar moeten we nog aan werken om transculturele psychiatrie echt goed van de grond te krijgen. Op deze en vele andere vragen ga ik antwoorden geven.

Lessen uit FACT Bonaire
Op het Caribische deel van het koninkrijk, waar diversiteit orde van de dag is, wordt het FACT keer op keer met optimale implementatie gecertificeerd. Creativiteit, flexibiliteit en de uitdagingen vanwege kleinschaligheid vormen de basis waar gelijkwaardigheid en inclusie kunnen floreren.

www.mentalhealthcaribbean.com

De afgelopen decennia is de diversiteit onder artsen in opleiding tot psychiater (AIOS) toegenomen wat betreft klasse, seksuele identiteit en migratieachtergrond. Naar de ervaringen van deze nieuwe groepen van artsen is maar beperkt onderzoek gedaan.
In deze presentatie wordt aan de hand van diepte-interviews met enkele artsen in opleiding, die tot een categorie van verschil behoren qua migratieachtergrond, seksuele oriëntatie of klasse, een beeld geschetst van de hun ervaringen tijdens de opleiding met betrekking tot inclusiviteit. Knelpunten worden gemarkeerd en er wordt ingegaan op mogelijkheden om de inclusiviteit van de opleiding tot psychiater te verbeteren.

Misschien ben je net gestart in een F-ACT-team of ben je nieuwsgierig naar de F-ACT-werkwijze. In deze workshop passeren alle ins en outs van FACT de revue. De opgedane kennis is direct toepasbaar in ambulante teams met zorg voor mensen met een zorgindicatie EPA.

www.ccaf.nl

In deze workshop wordt uitleg gegeven over het geïntegreerd behandelen van dubbele diagnose. Welke aspecten komen hierbij kijken en wat zijn de verschillen en overeenkomsten met F-ACT? Er zal o.a. uitleg gegeven worden over fasegerichte behandelingen, medicatie en psychologische behandelingen bij dubbele diagnose.

www.parnassia.nl

Een interactief kijkje bij drie projecten met laagdrempelige aanbod van Lumen.
Kernwoorden: herkenning, ont-moeting en verbinding, vanuit ervaringskennis en -deskundigheid

Maak kennis met….

• de jonge Experienced Experts en hoor hoe zij het verschil maken in het contact met andere jongeren en professionals
• Het Respijthuis van Lumen waar mensen even tot rust of op adem kunnen komen en zo opname voorkomen kan worden
• Het Inloophuis; een laagdrempelige drukbezochte inloop voor vragen, een bakkie of een spelletje

www.lumen-hollandrijnland.nl
www.expex.nl

Om de GGz toekomstbestendig te maken is aandacht voor inclusie en diversiteit essentieel. De bijdrage gaat in op ontstaan, relevantie, inhoud en werking van de kwaliteitsstandaard diversiteit.

www.arq.org/

Leer om vanuit een cognitief gedragstherapeutisch kader te kijken naar belevingen van geesten, djinns, magie of andere culturele fenomenen en ervaar hoe je hier niet bang voor hoeft te zijn. In de workshop worden tools aangereikt om goed aan te kunnen sluiten bij deze culturele belevingen, zodat je ervaart dat je meer kan met deze belevingen dan je denkt en dat de werkwijze wellicht niet zo heel veel verschilt van wat je gewend bent om te doen, namelijk aansluiten bij de persoon en je verdiepen in diens belevingswereld.

www.rivierduinen.nl

Er zijn in Nederland 2,5 miljoen mensen die moeite hebben met lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden. Dit staat het dagelijks functioneren in de samenleving in de weg. Deze mensen noemen we laaggeletterd. Welke problemen leveren dit op? Wat kan je als professional doen om te helpen? Hier vertellen we over tijdens deze sessie.

www.lezenenschrijven.nl/

In het bereiken van een inclusieve manier van werken is het benutten van de ervaringskennis van mensen zelf cruciaal. Toch blijft het gebruik van ervaringskennis – als kennisbron naast wetenschappelijk en professionele kennis – in veel wijkteams nog achter. In haar promotie-onderzoek ontrafelde Aukje Leemeijer welke patronen en mechanismen in het werk van F-ACT/wijkteams hieraan ten grondslag liggen. Marja Griffioen en Janice de Jager (adviseurs Ervaringsdeskundigheid bij Rivierduinen) verbinden de inzichten uit dit proefschrift met hun praktijkervaringen.

www.rivierduinen.nl

Deel I
Persoonlijk verhaal over de impact van een 20-jarige zoektocht naar de juiste diagnose en hoe makkelijk het is om te verdwalen binnen een (foutieve) GGZ-diagnose. Ervaringsverhaal als zowel patiënt/cliënt en als hulpverlener.

Deel II
Het is bekend dat het ontstaan van schizofrenie bij vrouwen anders is dan bij mannen. Terwijl mannen hun eerste psychose meestal rond de leeftijd van 20 jaar krijgen, is deze leeftijd variabeler bij vrouwen, bij wie een eerste episode zich kan voordoen op middelbare of zelfs oudere leeftijd. Dit latere debuut stelt veel vrouwen in staat om hun opleiding af te ronden, een relatie te beginnen en zelfs een gezin te stichten vóór hun eerste psychose. Dit heeft consequenties voor het zorgaanbod van vrouwen met een eerste psychose, waar hulp met het behouden van een relatie en de zorg voor kinderen tijdens psychotische periodes onderdeel van dienen uit te maken. Tijdens deze workshop gaan we hier dieper op in.

www.rivierduinen.nl

In deze workshop blijven we stilstaan bij de alternatieve verklaringsmodellen die dominant zijn binnen de moslimgemeenschap. Daarnaast lichten we kort het Islamic Counselling-frame toe als tool om de verbinding aan te gaan met hulpvragers die een islamitische achtergrond hebben.
Een djinn in de wachtruimte; Hoe gaat de moslimgemeenschap om met psychische problemen

www.thomasmore.be

John Jongejan heeft vijftien jaar werkervaring en dertig jaar ervaring in de psychiatrie. Hij vertelt over de basisprincipes van F-ACT en licht dit toe met enkele beelden vanuit “De herstelfilm Leefsporen”. Dit is een een krachtig beeldverhaal over een herstelproces met als uitkomst werken en studeren als ervaringsdeskundige en daarbij een heldere uitleg over de basisprincipes van werken in een F-ACT-team.

www.ggzBreburg.nl

We weten dat mensen met (ernstige) psychiatrische problematiek vaak kampen met negatieve jeugdervaringen. Meegemaakte onveiligheid blijft zich herhalen in vastzittende patronen doordat het een overlevingsmechanisme is geworden. Ondanks alle protocollen en richtlijnen binnen de zorg lukt het ons vaak niet om de spiraal van intergenerationeel geweld te doorbreken. De patronen zijn echter wel van grote invloed op hun verdere leven (relaties, ouderschap etc), de behandeling en dus van belang om aandacht aan te besteden. Maar wanneer is dat nodig en wat kun je binnen jouw rol doen om traumasensitief te werken? Drakentemmers stimuleert als expertiseplatform die traumasensitieve aanpak met een specialistisch, verdiepend en samenhangend trainingsaanbod dat aansluit bij ervaringen uit de praktijk, gegeven door experts die veelal als behandelaar zelf met hun poten in de klei staan. Wij nemen je tijdens onze bijdrage mee in een voorproefje op de wereld van trauma en gehechtheid, wat jij kunt doen en de rol die Drakentemmers hierbij voor jou kan hebben voor verdere verdieping.

www.psychotherapiepraktijk-sterk-samen.nl
www.drakentemmers.nl

Tijdens dit blokje gaan we in gesprek met de deelnemers van het congres en de leden van F-ACT Nederland. Het F-ACT congres 2025 wordt aangekondigd en we gaan 1 team speciaal in het zonnetje zetten. Vanwege hun verdiensten in het afgelopen jaar.

Decentralisatie van de transgenderzorg, zelfbeschikking en zorg die niet uitgaat van stereotype aannames, maar meer op het individu of de persoon is gericht. Hoe werkt dat precies? Wat kan ik daarmee in mijn werk en hoe doe ik dat dan? Dit gaan we interactief bespreken met tools en tips voor de praktijk.

www.parnassia.nl/locaties/algemeen-noord-holland

Bekend is dat sociale factoren als uitsluiting, etnische identiteit en etnische dichtheid een rol spelen bij het ontstaan van psychotische stoornissen en andere psychopathologie. In deze workshop geven we handvaten om de inbedding en etnische identiteit te versterken aan de hand van inzichten uit de transculturele systeemtherapie. Na een theoretische inleiding gaan deelnemers zelf aan de slag en met elkaar in gesprek. Aan bod komen onder andere eigen familiegewoontes en heilige huisjes, beschermjassen, gezagsdragers en de zogenaamde ik- en wijculturen.

www.rivierduinen.nl

Tijdens de presentatie zullen we ingaan op de zorgbehoeften van mensen met een migratieachtergrond (30% van de hele groep) bij de 16 FACT Gebiedsteams in de regio Utrecht. Welke specifieke zorgbehoeften hebben ze en wordt er goed aangesloten bij de behoefte. Wat gaat er wel en niet goed in de behandeling en vereist extra aandacht. Welke aanpassingen zijn specifiek voor deze groep in de praktijk nodig en hoe kan het best extra aandacht gegeven worden aan deze doelgroep. We doen dit op basis van onderzoeksinformatie en praktijkervaringen.

www.altrecht.nl

De dabke is een van de meest populaire dansen uit het Midden-Oosten. Denk aan landen als Syrië, Libanon, Jordanië, Palestina, etc.
Deze dans wordt vooral gedanst op sociale en feestelijke gelegenheden. Het bijzondere van deze dans is dat je het altijd samen danst, met iedereen in de kamer, mannen en vrouwen, alle leeftijden door elkaar.
Door de dabke zijn mensen op een bijzondere manier met elkaar verbonden, waar niet eens taal voor nodig is. De dabke wordt de afgelopen jaren ook in Nederland veel gedanst, onder andere op initiatief van de Stichting Dabke Night. Het wordt gedanst door mensen met Arabische roots maar ook Nederlandse en andere culturele achtergronden. De dans geeft de kans elkaar te
leren kennen zonder taal en geeft ‘nieuwkomers’ het gevoel dat mensen die hier al langer wonen ook een stap willen zetten in de wederzijdse kennismaking. Als je eenmaal deze workshop hebt gevolgd ben je voor de rest van je leven klaar voor elk toekomstig Arabisch feest.

Een interactief kijkje bij drie projecten met laagdrempelige aanbod van Lumen.
Kernwoorden: herkenning, ont-moeting en verbinding, vanuit ervaringskennis en -deskundigheid

Maak kennis met….

• de jonge Experienced Experts en hoor hoe zij het verschil maken in het contact met andere jongeren en professionals
• Het Respijthuis van Lumen waar mensen even tot rust of op adem kunnen komen en zo opname voorkomen kan worden
• Het Inloophuis; een laagdrempelige drukbezochte inloop voor vragen, een bakkie of een spelletje

www.lumen-hollandrijnland.nl
www.expex.nl

Nederland heeft een (super-) diverse samenleving. Desondanks blijft de Nederlandse ggz een grotendeels mono-cultureel systeem. In deze lezing wordt stil gestaan bij belangrijke competenties die behandelaren en FACT-afdelingen moeten bezitten om met deze (groeiende) diversiteit adequaat om te kunnen gaan.

Parnassia Groep

Jonge volwassenen met autisme hebben een drie- tot tienmaal hoger risico op het ontwikkelen van een psychotische stoornis dan leeftijdsgenoten. Sociale uitsluiting speelt waarschijnlijk een belangrijke rol bij het ontstaan van een psychose. Opvallend is dat psychotische ervaringen vaak over het hoofd worden gezien bij mensen met autisme en dat er nog weinig bekend is over de behandelopties voor deze doelgroep. Deze lezing belicht de rol van sociale uitsluiting bij het ontstaan, diagnosticeren en behandelen van psychotische stoornissen bij personen met autisme.

School of mental health and neuroscience

Workshop waarin vanuit verschillende perspectieven zoals bijvoorbeeld: werkgever, opdrachtgever, werknemer, werkzoekende, behandelaar, familie, IPS -trajectbegeleider etc. het belang van werk en een inclusieve werkomgeving belicht wordt.

Er zijn in Nederland 2,5 miljoen mensen die moeite hebben met lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden. Dit staat het dagelijks functioneren in de samenleving in de weg. Deze mensen noemen we laaggeletterd. Welke problemen leveren dit op? Wat kan je als professional doen om te helpen? Hier vertellen we over tijdens deze sessie.

www.lezenenschrijven.nl/

Oog hebben voor zwakbegaafdheid of lichte verstandelijke beperking in een herstelgerichte behandeling

Zoveel mensen, zoveel verschillen. Ook op het gebied van intelligentie en probleemoplossend vermogen.
Eerst gaan we in op het belang van aandacht voor cliënten met een LVB in de F-ACT-teams. We bespreken daarna aandachtspunten, aanpassingen en bruikbare (en onderzochte) interventies die direct ingezet kunnen worden na het volgen van deze bijeenkomst.

www.anteszorg.nl

Mensen met ernstige psychische aandoeningen willen, net als andere burgers, goed wonen, zich veilig voelen, vrienden maken, een partner vinden, een plezierige werkkring hebben en over een goed inkomen beschikken. Maar bij het realiseren van dat gewenste leven kijken zij vaak tegen grote achterstanden aan: velen leven in armoede en hebben niet het gevoel erbij te horen in onze samenleving. Het verband tussen psychische problematiek en armoede is wederkerig: het opgroeien in armoede vergroot de kans op een psychische aandoening en mensen met een psychische aandoening hebben vervolgens een grotere kans op armoede en ongelijke behandeling. In mijn bijdrage bespreek ik hoe we hun bestaanszekerheid en sociale inclusie kunnen bevorderen, onder meer door hen te ondersteunen in het vinden en behouden van de gewenste baan.

www.wijzijnmind.nl

tranzo

De afgelopen jaren heeft diversiteit veel aandacht gekregen. Vooral door gebeurtenissen, zoals; ‘Black Lives Matter’, gevallen van homohaat, de toeslagenaffaire en incidenten van discriminatie binnen politie en de gezondheidszorg. Er is in toenemende mate aandacht voor de verhalen van zorgprofessionals en cliënten over hun ervaringen met discriminatie in de gezondheidszorg.Tijdens deze workshop willen we professionals motiveren om openlijk te praten over deze complexe thema’s. De praktijk laat zien dat het moeilijk is om hierover te communiceren. Degenen die de ervaring hebben anders behandeld te worden, willen niet uitsluitend als slachtoffer gezien worden, terwijl degenen die onrecht opmerken terughoudend zijn om anderen als daders te bestempelen, waardoor de cyclus in stand blijft. Het doorbreken van deze cyclus vereist zorgvuldigheid en expertise. Durven we onze ervaringen te delen? Durven we weerstand te bieden wanneer er wordt aangedrongen op het handhaven van de maatschappelijke norm? Durven we te praten over ervaringen met discriminatie? Op deze en vele andere vragen proberen we samen met de deelnemers antwoord te geven.

www.ggz-nhn.nl

LVB is geen belemmering voor herstel of behandeling, waarbij het wel belangrijk is kennis te hebben van complicerende factoren en gevolgen van de kwetsbaarheid voor psychiatrische aandoeningen bij de LVB populatie. Als er triadisch wordt gekeken en goed wordt aangesloten bij het niveau, is er vaak meer mogelijk dan er wordt gedacht.

www.rivierduinen.nl

Tijdens deze Workshop Generatiekaartspel zet je jouw Generatiebril op. Spelenderwijs word je je bewust van de verschillende generaties en hun kenmerken, verwachtingen en behoeften. Zowel op persoonlijk vlak als op organisatorisch gebied.

www.careerwise.nl

Tijdens dit laatste blokje in de Grote zaal gaan enkele inleiders en sprekers van de dag met elkaar in gesprek. Het gesprek wordt voorgezeten door Audrey van Schaik en Melina Rakic. We kijken terug op de dag, bespreken interessante lezingen en workshops die ons zijn opgevallen en kijken ook samen naar de toekomst. Het gesprek wordt afgesloten met antwoorden op de vraag: Hoe kunnen we inclusie en diversiteit op de agenda houden binnen de geestelijke gezondheidszorg. Uiteraard zijn we daarbij ook benieuwd naar de mening van de deelnemers in de zaal.

www.arq.org
www.praktijkkarimi.nl
www.rivierduinen.nl